Geschiedenis wordt weer zichtbaar op stadhuisgevel

De monumentale gevel van het stadhuis ondergaat voor het eerst een grondige en goed voorbereide restauratie. De natuursteen is voorzichtig gereinigd en onderzocht. De schade blijkt aanzienlijk en de restauratie komt geen moment te laat. De grote kleurverschillen op de stadhuisgevel zullen verdwijnen en de geschiedenis wordt weer zichtbaar.  

Impressie resultaat restauratie
Bewerkte foto van de voorgevel met een indicatie (rechts) van het uiterlijk van de gevel na reinigen, restaureren en ontstoren.

Storend lappendeken  

De 350 jaar oude stadhuisgevel is in het verleden nooit echt gerestaureerd, maar steeds opgelapt. Door die honderden reparaties, reinigingen en vervuiling is de gevel veranderd in een storend lappendeken. Bovendien kampt de gevel al een eeuw met roestende ankers en scheurend natuursteen. Het doel van de uitgebreide restauratie is dat de geschiedenis van de gevel weer spreekt.  

Schade zandsteen
Schade van afgesprongen zandsteen door roestende ankers in de stadhuisgevel.

Forse schade zandsteen
Forse schade van een afgesprongen hoek van een zandstenen blok door roestende ankers in de gevel.

Nieuw laagje zandsteen 

“Het streven is nu dat de 17e-eeuwse architectuur van de gevel wordt hersteld door de zandstenen blokken te ontstoren. Dit houdt in dat de kleur wordt bijgewerkt, als dat nodig is, door een laagje gekleurd zandsteen aan te brengen”, legt gemeentelijk bouwhistoricus Ronald Glaudemans uit. “Hierdoor zal de gevel beter beschermd zijn, maar ook veel rustiger en gelijkmatiger worden, zonder dat de natuursteen verdwijnt achter een laag verf.” 

Andere kleuren 

Boven in de stadhuisgevel bevindt zich het timpaan, dat in 1985 beschilderd is. De zandsteenkleur van het beeldhouwwerk wordt tijdens de restauratie hersteld. Het stadswapen in het timpaan wordt wel opnieuw beschilderd. Glaudemans: “Dankzij nauwkeurig kleurenonderzoek kunnen we de oorspronkelijke kleurstelling weer aanbrengen.” 

    Kleurhistorisch onderzoek stadswapen
    Kleurhistorisch onderzoek op de houten hertogskroon van het stadswapen

    Uitgebreide voorbereiding 

    De restauratie is gedegen voorbereid door het projectteam van de gemeente. Hiervoor heeft Erfgoed ’s-Hertogenbosch uitgebreid historisch onderzoek uitgevoerd in samenwerking met de Rijksdienst voor Cultureel Erfgoed. De geschiedenis geeft zo richting aan de restauratie. De gemeente werkt tijdens dit proces samen met architectenbureau Rothuizen en restauratieaannemer Nico de Bont.  

    Meer info 

    Fotogrammetrische opname van de sterk vervuilde en vlekkerige stadhuisgevel in 2020​.